TANGO-DJ CZY MUSICALIZADOR?

Osobę, która odpowiada za muzykę na milondze, określa się zwykle mianem "DJa" lub "tango-DJa" i oczywiście określenie to zostało zapożyczone z dyskoteki. Wielu z nas ma swoich ulubionych DJ-ów (a także DJ-ów "obojętnych" lub takich, których muzyki nie lubimy). Mówi się, że DJ "gra", a nie że "puszcza muzykę" "obsługuje laptopa" lub "uruchamia sprzęt", niemniej tylko niektórzy z nas zdają sobie sprawę jak bardzo zadania DJ-a wykraczają ponad poprawne ułożenie playlisty. 

W ostatnich latach pojawili się na milongach nie tyle nowi Dj-e, ile całe ich rzesze. Niepokojąco wielu z nich w miarę (chociaż nie zawsze) sprawnie "obsługuje laptopy na milondze", układa poprawne (chociaż nie zawsze) merytorycznie tandy i ...tyle. "Wystarczają" oni początkującym oraz tancerzom o słabiej jeszcze rozbudowanych potrzebach muzyczno-emocjonalnych, ale też sprawiają, iż wiele eventów zaczynają omijać bardziej wymagający tancerze. Wszyscy nieco bardziej obyci z milongami potwierdzają nowe w Polsce zjawisko: milong jest więcej, niż kiedykolwiek w historii, a jednocześnie "nie ma gdzie iść". 

Zabrzmiało katastroficznie? Katastrofy niby nie ma, bo nie ma (jeszcze?) w Polsce milong, na których "gra DJ Laptop" (czyli podczas których w zastępstwie Tango-DJ-a odtwarza się gotowe playlisty przygotowane przez kogoś wcześniej lub np. pobrane z YouTube). A jest przecież w jutjubach, prawdziwe zatrzęsienie multimediów opisanych np. jako "czterogodzinna milonga tradycyjna z cortinami". 

To oznacza, że całkowita rezygnacja z usług tango-DJ-a na rzecz mechanicznego odtwarzania na milondze "poprawnie ułożonej playlisty" (może nawet przygotowanej przez "specjalistę"), powszechnie traktujemy jako niewystraczająco dobre rozwiązanie. To świetnie, jednak ... radość tej konstatacji mąci nader powszechna praktyka: niektóre milongi są regularnie obsługiwane przez osoby, które serwują usługę jeszcze słabszą, niż ów bezosobowy i bezpłatny jutjub. Czasem wynika to z oszczędności organizatorów (oj, często!), czasem z ich osobistych, towarzyskich sympatii, zależności i uwarunkowań, czasem z chęci "wychowania", czy też "wylansowania" stałych lokalnych grajków. Mniej ważne przyczyny, ważniejsze są efekty, a te bywają kluczowe!

W języku hiszpańskim (argentyńskim) istnieje unikalne, a jakże adekwatne określenie "musicalizador". Pochodzi ono od czasownika "musicalizar" ("umuzykalnić" lub "nadać charakter muzyczny"  i końcówki -dor, która wskazuje na osobę wykonującą daną czynność. Jest to termin specyficzny dla kultury tanga argentyńskiego i niestety jest on też nieprzetłumaczalny na język polski (a także chyba na żaden inny język).

Musicalizador jest kimś pośrednim między DJ-em a muzykiem. "Umuzykalnia" milongę, dobierając utwory w taki sposób, aby stworzyć spójną i emocjonalną narrację muzyczną, która prowadzi tancerzy przez cały wieczór. Musicalizador wybiera i odtwarza utwory (podobnie jak DJ), jednak ta selekcja jest znacznie bardziej przemyślana: opierać się musi i na wieloaspektowej wiedzy, doświadczeniu i wyczuciu, i na żywym, adekwatnym reagowaniu na trwającą milongę jako proces, i na kształtowaniu tego procesu, co wymaga

• znajomości historii i różnorodności muzyki tangowej, w tym także dobrej znajomości wielu tysięcy konkretnych utworów muzycznych należących do tej przestrzeni;

• znajomości specyfiki różnych tangowych eventów (milong etc.,), ich kultury, codigós;

• znajomości zasad tworzenia playlisty, ale także świadomości ewentualnych lokalnych obyczajów w tym zakresie;

• świadomości charakteru wydarzenia (milongi), którą w danej chwili musiacalizador obsługuje, potrzeb i możliwości jej uczestników, ich przyzwyczajeń i doświadczeń wcześniejszych, ale często doświadczeń z tego samego eventu (np. pozostałych milong tego samego maratonu);

• wyczuciu pory doby, chwili, nastroju i dynamiki emocjonalnej uczestników;

• uważności i umiejętności obserwacji;

• umiejętnościach nadążania za rozwojem nastrojów i emocji sali w funkcji czasu milongi oraz opanowaniu sztuki kształtowania ich dla utrzymania odpowiedniej atmosfery całego eventu;
  a nawet

• umiejętnościach społecznych oraz inteligencji interpersonalnej, pozwalających na zdobycie dla osoby musicalizadora społecznej akceptacji, zaufania, a może i swoistego autorytetu.

Do czego ten niebagatelny zestaw kompetencji, ale też uzdolnień, jest potrzebny? Tyle (i nie mniej) na raz potrzeba, aby stała się milonga, która wprowadzi Uczestników w stan flow, który będą pamiętać długo: aż do .. następnej milongi (na której będą koniecznie chcieli być) ;-)